MURİS MUVAZAASI DAVALARI
- Av. Muhammet Burak Koç
- 26 Eki 2022
- 3 dakikada okunur
MUVAZAA NEDİR?
Muvazaa iç irade ile dışarıya gösterilen işlemlerin birbirinden farklı olarak istenilerek ve yanıltma kastı ile yapılan iki taraflı işlemlere denir. Bir taşınmazı bağışlamak isteyen kişinin, tapu müdürlüğünde işlemi satış olarak beyan etmesi örnektir. Bu işlemler ile aslında işlemi yapan taraflar, üçüncü kişileri aldatma kastı ile hareket etmektedirler.
Muvazaanın 4 unsuru bulunmaktadır.
Görünürdeki Hukuki İşlem: Tarafların asıl gayelerini saklamak için yaptıkları hukuki işlemlere görünürdeki hukuki işlem denir. Bu unsur asıl amacın gizlenerek, üçüncü kişiler tarafından geçerli bir sözleşme olarak görülmesini sağlamaktadır.
Muvazaa Anlaşması: Muvazaayı gerçekleştiren ve üçüncü kişileri aldatma kastı ile yapılan görünürdeki işlemin taraflar arasında bir hukuki sonuç doğurmayacağını anlaşmış olmalarına denir.
Aldatma Kastı: Türk Borçlar Kanunu madde 19’da “gerçek amaçlarını” gizleme ifadesine yer vermiştir. Bu sebeple tarafların asıl amacı görünürdeki hukuki işlemi yapmak olmayıp, gerçek amaçlarını saklamaktır. Yargıtay tarafından oluşturulan yerleşik içtihatlarda görünürdeki işlemin hiçbir hüküm ve sonuç doğurmayacağı konusunda uzlaşmasını aldatma kastı olarak değerlendirmektedir.
Gizli Sözleşme: Tarafların aslında yapmak istedikleri işlemlere ait olan ve işlemi gizleme amacıyla yaptıkları diğer hukuki işleme denir.
MURİS MUVAZAASI NEDİR?
Muris muvazaası, miras bırakan kişinin bir ya da birçok mirasçısını mirasından mahrum bırakmak amacıyla gerçekte bağışlamak istediği mirasını başka bir gerekçe ile temlik etmesidir. En yaygın örneği bir evi bulunan murisin, erkek çocuğunu kız çocuğuna üstün görerek evini tapu da satış göstermesi ancak aslında hiçbir satış bedeli almadan erkek çocuğuna devretmesidir.
MURİS MUVAZAASININ ŞARTLARI
Muris Muvazaasında Kasıt: Muris, diğer mirasçılarını mirasından mahrum ederken burada mal kaçırma amacı ile işlemlerini gerçekleştirmelidir. Burada murisin mal kaçırma amacı incelenirken hayatın olağan akışı, bu işlemi yapmakta ekonomik yararı olup olmadığı, murisin taşınmazı satmaya ihtiyacı olup olmadığı, davalının taşınmazı alacak ekonomik gücünün olup olmadığı, satış bedelinin ödenip ödenmediği, gelenekler ve örf adet incelenerek tespit edilecektir. Ayrıca murisin amacını belirlemeye yönelik olarak özel hallerde bulunmaktadır. Örneğin ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile devir yapılması halinde kasıt ayrıca inceleme alanı bulmaktadır.
Taşınmaz Muristen Devir Edilmiş Olmalıdır: İlgili davanın açılabilmesi için, davaya konu edilecek olan taşınmazın intikali murisin malvarlığından yapılmış olmalıdır. Örneğin murisin sahip olduğu bir evi, torununa bağışlama amacıyla devretmesi muris muvazaası iken, murisin parasını ödeyerek evi torunun üzerine yaptırması muris muvazaası değildir.
Taşınmaz Tapuda Kayıtlı Olmalıdır: Davaya konu edilecek taşınmazın murisin adına kayıtlı olması ve tapu kaydının bulunması gerekmektedir. Örneğin kadastro geçerken önceki mal sahiplerine kaydı yapılan ve muris adına tapulu gözükmeyen bir tapunun bir mirasçıya kullanımını devretmesi halinde bu dava açılamayacaktır. Aynı şekilde köy senedi ya da muhtar ve azaların imzalarını taşıyan yazılı belge ile tapulu ya da tapusuz taşınmazların kullanımının devri halinde de muris muvazaası davası açılamamaktadır.
İşlemler Tapu Memuru Huzurunda Yapılmış Olmalıdır: Muris adına kayıtlı taşınmazların satış işlemi tapu memuru önünde yapılmış olmalıdır. Örneğin kadastro çalışmaları sırasında kendi adına kayıtlı taşınmazı oğlu adına kaydettirmesi durumunda muris muvazaası oluşmamaktadır.
MURİS MUVAZAASI ÖRNEKLERİ
Erkek çocuğun üstün tutulması
Murisin Çocukları tarafından ihmal edilmesi
İkinci eşin üstün tutulması
Murisin eşini koruma amacıyla temlik yapması
Murisin yakın mirasçısı olarak sadece eşinin olması
Çocuklardan birinin ya da bir kaçının üstün tutulması
Murisin torunlarının diğer mirasçılardan üstün tutulması
Murisin bakıcısının ya da komşusunun üstün tutulması
Boşanmış olan kız çocuğunun korunması amacıyla devir
Boşanma tazminatı ve mal paylaşımı görüntüsü ile devir
İşbu örnekler somut olaylara göre değişiklik gösterme ve farklı çeşitlerde ortaya çıkabilmektedir.
MURİS MUVAZZASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
Muris muvazaası davalarında 6100 sayılı HMK gereğince görevli mahkemeler asliye hukuk mahkemeleridir. İşbu davalar taşınmazın aynına ilişkin olması sebebiyle yine aynı kanun uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemeleri yetkilidir. Farklı yerlerde birden fazla taşınmaz için bu dava açılacaksa, HMK 12. Madde uyarınca taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde bu dava açılabilmektedir.
Bu davaların takibinde ince detayların bulunması, bu detayların davanın gidişatını etkilemesi sebebiyle bir avukat vasıtası ile davanın takip edilmesi önem arz etmektedir. Bu sebeple muris muvazaası davalarınızda, Bursa’da bulunan MBK Hukuk ve Danışmanlık bünyesinde hizmet göstermekteyiz. İlgili davalarınız hakkında daha detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
コメント